دیسک و صفحه چیست؟ | و با مراحل  عملکرد آشنا شوید؟

دیسک و صفحه چیست؟ | و با مراحل  عملکرد آشنا شوید؟

در دنیای پیچیده خودروها، سیستم کلاچ یکی از اجزای کلیدی و حیاتی به شمار می‌رود که برای انتقال نیروی موتور به گیربکس و در نهایت به چرخ‌ها نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. سیستم کلاچ به راننده این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به توقف کامل خودرو، دنده‌ها را به راحتی تعویض کند و کنترل بهتری بر عملکرد خودرو داشته باشد. در این سیستم، دو قطعه اصلی و اساسی وجود دارند که به “دیسک کلاچ” و “صفحه کلاچ” یا “صفحه” معروف‌اند.

دیسک کلاچ (Clutch Disc):

دیسک کلاچ، که به آن “دیسک صفحه” نیز گفته می‌شود، یک قطعه دایره‌ای است که درون سیستم کلاچ خودرو قرار دارد. این دیسک معمولاً از جنس فولاد و با لایه‌هایی از مواد اصطکاکی (مثل آزبست یا مواد مصنوعی) ساخته شده است.

وظیفه دیسک کلاچ این است که نیروی موتور را به گیربکس منتقل کند. وقتی که کلاچ فشار داده می‌شود، دیسک کلاچ از فلایویل موتور جدا می‌شود و اجازه می‌دهد که گیربکس بدون حرکت چرخ‌ها، تعویض دنده انجام دهد.

صفحه کلاچ (Clutch Plate or Pressure Plate):

صفحه کلاچ یا ” صفحه ” نیز یکی دیگر از اجزای سیستم کلاچ است که معمولاً از جنس فولاد ساخته می‌شود و وظیفه‌اش این است که دیسک کلاچ را به فلایویل موتور فشار دهد و نیروی موتور را به دیسک کلاچ منتقل کند.

این قطعه با فشردن پدال کلاچ، فشار از روی دیسک کلاچ برمی‌دارد و دیسک کلاچ را از فلایویل جدا می‌کند، که این کار به شما امکان می‌دهد تا دنده‌ها را تعویض کنید.

در مجموع، این دو قطعه به طور هماهنگ کار می‌کنند تا سیستم کلاچ به درستی عمل کند و انتقال نیرو بین موتور و گیربکس بدون مشکلاتی مانند گیر کردن یا سختی در تعویض دنده انجام شود. اگر یکی از این قطعات دچار مشکل شود، ممکن است مشکلاتی مانند لغزش کلاچ، سختی در تعویض دنده یا صدای غیرعادی در هنگام فشار دادن پدال کلاچ ایجاد شود.

عملکرد دیسک کلاچ

انتقال نیروی موتور: دیسک کلاچ، که به آن دیسک صفحه نیز گفته می‌شود، به عنوان واسط بین موتور و گیربکس عمل می‌کند. این دیسک با فلایویل موتور در تماس است و با استفاده از مواد اصطکاکی (مثل آزبست یا مواد مصنوعی) نیروی موتور را به گیربکس منتقل می‌کند.

فصل و وصل کردن نیروی موتور: زمانی که پدال کلاچ فشرده می‌شود، دیسک کلاچ از فلایویل جدا شده و نیروی موتور به گیربکس منتقل نمی‌شود. این وضعیت به راننده اجازه می‌دهد تا دنده‌ها را تعویض کند. هنگامی که پدال کلاچ رها می‌شود، دیسک کلاچ دوباره به فلایویل فشار می‌آورد و نیروی موتور به گیربکس منتقل می‌شود.

عملکرد صفحه کلاچ (پریز)

فشار بر روی دیسک کلاچ: صفحه کلاچ، که به آن پریز یا صفحه فشار نیز گفته می‌شود، قطعه‌ای است که با استفاده از فنرها و مکانیزم‌های مختلف، فشار لازم را به دیسک کلاچ وارد می‌کند. این فشار باعث می‌شود که دیسک کلاچ به فلایویل موتور بچسبد و نیروی موتور را به گیربکس منتقل کند.

تنظیم فشار: صفحه کلاچ به صورت مکانیکی یا هیدرولیکی فشار را تنظیم می‌کند. در سیستم‌های قدیمی‌تر، این فشار معمولاً توسط فنرهای صفحه کلاچ تأمین می‌شود، در حالی که در سیستم‌های جدیدتر، معمولاً از فناوری هیدرولیک برای تنظیم فشار استفاده می‌شود.

مراحل عملکرد

فشردن پدال کلاچ: زمانی که راننده پدال کلاچ را فشار می‌دهد، صفحه کلاچ فشار را کاهش می‌دهد و دیسک کلاچ از فلایویل جدا می‌شود.

تعویض دنده: در حالی که دیسک کلاچ از فلایویل جدا شده است، راننده می‌تواند دنده‌ها را تعویض کند بدون اینکه نیروی موتور به چرخ‌ها منتقل شود.

رها کردن پدال کلاچ: پس از تعویض دنده، راننده پدال کلاچ را رها می‌کند. در این حالت، صفحه کلاچ فشار را به دیسک کلاچ وارد کرده و دیسک کلاچ به فلایویل فشار می‌آورد، و نیروی موتور به گیربکس منتقل می‌شود.

اهمیت و نگهداری

عملکرد صحیح: برای عملکرد بهینه و جلوگیری از مشکلاتی مثل لغزش کلاچ، سختی در تعویض دنده یا خرابی‌های دیگر، نگهداری منظم و صحیح از دیسک و صفحه کلاچ ضروری است.

علائم خرابی: علائمی همچون صدای غیرعادی هنگام فشردن پدال کلاچ، سختی در تعویض دنده، یا احساس لغزش کلاچ می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات در دیسک و صفحه کلاچ باشد.

در مجموع، دیسک و صفحه کلاچ اجزای حیاتی سیستم انتقال قدرت خودرو هستند و عملکرد صحیح آنها برای حفظ کارایی و امنیت خودرو بسیار مهم است.